მაღალყოვლადუსამღვდელოესი გრიგოლის ქადაგება მარიამობის დღესასწაულზე (ხობის დედათა მონასტერი, 28 აგვისტო, 2018 წელი)
სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმიდისათა!
ჩვენთან არს ღმერთი!
ძვირფასო სამწყსოვ, ჩვენო სულიერნო შვილნო, გილოცავთ ყოვლადწმიდა ღმრთისმშობელ მარიამის მიძინების დღესსასწაულს!
ეს დღესასწაული ეძღვნება ყოვლადწმიდა დედოფლის ხსოვნას. ეკლესიის გარდამოცემის თანახმად, მთავარანგელოზმა გაბრიელმა ყოვლადწმიდა მარიამს წინასწარ აუწყა ამა სოფლიდან მისი განსვლის შესახებ: „ამიერიდგან დაუტევებ სოფელსა, ნეტარო, და ზეცასა ახვალ“ (წმიდათა ცხოვრებანი, წიგნი II, თბილისი 2008, გვ.147). ამ დღეს მოციქულები, რომლებიც სხვადასხვა ქვეყნებში ქადაგებდნენ, საღმრთო განგებულებით სასწაულებრივად შეიკრიბნენ იერუსალიმში, ყოვლადწმიდა ქალწულთან გამოსამშვიდობებლად. მოციქულებთან საუბრის შემდგომ, მარიამმა დალოცა ისინი, ეზიარა ქრისტეს სისხლსა და ხორცს და ამის შემდეგ მოხდა მისი განსვლა ამ სოფლიდან; მას თვით უფალი ჩვენი იესო ქრისტე გამოეცხადა და „ყოვლადუბიწო სული მშობლისა თვისისა უხრწნელთა მკლავთა თვისთა ზედა მიირქუა და ანგელოზთა გალობის თანხლებით ამაღლდა ზეცად“.
იესო ქრისტემ, რაჟამს იგი ჯვარს აცვეს და შემდგომად სამისა დღისა აღდგა მკვდრეთით, თავისი ბრწყინვალე აღდგომით, სიკვდილი დაამარცხა; ამიერიდან სიკვდილი აღარ არსებობს; ამიტომ ვამბობთ, რომ გარდაცვალებისას ადამიანი მიიძინებს, რათა მარადისობაში გაიღვიძოს. აქედან მოდის ტრადიცია, რომ ეკლესია, იხსენებს რა ქალწული მარიამის ამ სოფლიდან განსვლას, დღესასწაულობს მის მიძინებას, რამეთუ მას შემდეგ, ყოვლადწმიდა ქალწული (დედა ღვთისა) შეიქნა დედად და მეოხად ყოველთა, წინაშე ძისა თვისისა და ღვთისა ჩვენისა.
ჩვენ გვჯერა და გვწამს, რომ დედა ღმრთისა, არის განსაკუთრებული მზრუნველი და მეოხი თავისი ძის წინაშე მათთვის, ვინც განსაკუთრებულ რწმენას და სიყვარულს ამჟღავნებს მის მიმართ. ჩვენ ასევე გარდამოცემით ვიცით, რომ საქართველო არის წილხვედრი ყოვლადწმიდა ღმრთისმშობლისა. ...და ეს ფაქტი, ჩვენგან მოითხოვს დედა ღმრთისმშობელთან ისეთსავე უშუალო და გულწრფელ ურთიერთობას, როგორც საკუთარ დედასთან. ღმრთისმშობლის საფარველქვეშ ყოფნა, ჩვენ არ გვანიჭებს იმის უფლებას, რომ ვიფიქროთ - თითქოს სხვაზე უკეთესები ვართ, არამედ გვმართებს გამორჩეული პასუხისმგებლობის განცდა ამ დიდი პატივისა გამო.
გსმენიათ, ალბათ, „კაცი ხედავს სახეს კაცისას, ხოლო ღმერთი ხედავს გულსა კაცისასა“. გული ჩვენი, შეიძლება ითქვას, რომ ღმრთის წინაშე ხელისგულზეა და ის პატივი, რომელიც ჩვენი ერისთვის გამოიმეტა უფალმა, არანაირად არ გვაძლევს დამშვიდების საშუალებას, რადგან ვისაც მეტი მიეცა, იმას მეტი მოეთხოვება და ასეთი გამორჩეული მდგომარეობა, როგორიც ჩვენ გვაქვს, დიდი მადლის წყაროც არის, და დიდი უბედურებაც შეიძლება მოიწიოს; და ეს ჩვენზეა დამოკიდებული!
გსმენიათ, ალბათ, „კაცი ხედავს სახეს კაცისას, ხოლო ღმერთი ხედავს გულსა კაცისასა“. გული ჩვენი, შეიძლება ითქვას, რომ ღმრთის წინაშე ხელისგულზეა და ის პატივი, რომელიც ჩვენი ერისთვის გამოიმეტა უფალმა, არანაირად არ გვაძლევს დამშვიდების საშუალებას, რადგან ვისაც მეტი მიეცა, იმას მეტი მოეთხოვება და ასეთი გამორჩეული მდგომარეობა, როგორიც ჩვენ გვაქვს, დიდი მადლის წყაროც არის, და დიდი უბედურებაც შეიძლება მოიწიოს; და ეს ჩვენზეა დამოკიდებული!
სამყაროში ყველაფერს აქვს თავისი მიზეზი, დანიშნულება; ეს განსაკუთრებით ითქმის ადამიანის შესახებ; ყველა ადამიანს თავისი მისია აქვს წუთისოფელში (ასევე - ყველა ერს). ამიტომ ამბობს დავით მეფე: „მაუწყე მე უფალო გზაი, რომელსაცა ვიდოდი“ (ფს. 142,8). ადამიანი მუდამ უნდა ეძიებდეს, თუ ვინ არის ის და საიდან მოდის ან საით მიდის, რატომ არსებობს. ამ გზას მიჰყავს იგი საკუთარი თავის გაცნობიერებისკენ და, შესაბამისად, ღმრთის შემეცნებისკენ. ცხოვრების საზრისიც სწორედ ამაშია!
ადამიანის ერთ-ერთი მთავარი მახასიათებელია ის, რომ ღმერთმა კეთილად შექმნა იგი, მისი ბუნება კეთილია და ის ეფუძნება საღმრთო ჭეშმარიტებას.
ადამიანის ერთ-ერთი მთავარი მახასიათებელია ის, რომ ღმერთმა კეთილად შექმნა იგი, მისი ბუნება კეთილია და ის ეფუძნება საღმრთო ჭეშმარიტებას.
ჩვენი საზოგადოებრივი შეხედულებების ამოსავალი წერტილის შესაფასებლად დღეს ხშირად გამოიყენება ჩვენს სიტყვათხმარებაში შემოსული უცხო სიტყვა - სტანდარტი. თუ იგივე სიტყვას გამოვიყენებთ, გეტყვით, რომ ქრისტიანის ქცევისა და ცხოვრების სტანდარტი უნდა ეფუძნებოდეს საღმრთო ჭეშმარიტებებს, იმ თვისებებს, რისი ცოცხალი მაგალითიც თვითონ განკაცებულმა ღმერთმა გვიჩვენა, და რასაც ჩვენ ვხედავთ დედა ღმრთისმშობლის ცხოვრებაში, მის რწმენაში, მის დედობრივ სითბოსა და სიყვარულში.
მოდით, ყველამ ერთად მივმართოთ დედა ღმრთისმშობელს:
„მოწყალებისა კარი განგვიღე კურთხეულო ღმრთისმშობელო, რათა რომელნი ესე შენ გესავთ, არა დავეცნეთ, არამედ განვერნეთ წინააღმდგომთა მტერთა, რამეთუ შენ ხარ ცხოვრება ნათესავისა ქრისტიანეთასა, ამინ“.
ჩვენთან არს ღმერთი!
„მოწყალებისა კარი განგვიღე კურთხეულო ღმრთისმშობელო, რათა რომელნი ესე შენ გესავთ, არა დავეცნეთ, არამედ განვერნეთ წინააღმდგომთა მტერთა, რამეთუ შენ ხარ ცხოვრება ნათესავისა ქრისტიანეთასა, ამინ“.
ჩვენთან არს ღმერთი!
დიახ, გჯეროდეთ, ჩვენთან არს ღმერთი, ჩვენთან არს დედა ღმრთისმშობელი, მისი სიყვარული, სითბო და მზრუნველობა.
ახლა ჩვენ ვიმყოფებით ხობის დედათა მონასტერში, მიძინების ტაძარში და ეს ტაძარი არის წინაპართა ჩვენთაგან განსაკუთრებული მიძღვნა დედა ღმრთისმშობლისადმი. თვით მონასტერი კი ხარების სახელობისაა. ღმერთმა გაგიმრავლოთ ჭეშმარიტი სიხარული უფალში; ვასწავლოთ ჩვენს შვილებს, რომ ნამდვილი სიხარული არ მოდის ნამდვილი სიყვარულის გარეშე; რომ სიხარული სიყვარულის ნაყოფია. სადაც არის შური და გაუტანლობა, იქ სიხარული არ არის; სადაც არის სიძულვილი, იქ სიხარული არ არის, იქ მუდამ მწუხარება სუფევს. შური არის წუხილი სხვისა სიკეთესა ზედა. ოდეს შენს თავში აღმოაჩენ, რომ არ გემეტება სხვისთვის სიხარული, სიყვარული, სიკეთე, უნდა მიხვდე, რომ ძალიან ცუდად გაქვს საქმე და დახმარება გჭირდება.
ამის თაობაზე ბევრის თქმა შეიძლება, მაგრამ აქ გავჩერდები და გეტყვით, რომ დღევანდელ დღეს ჩვენ იმაზე უნდა დავფიქრდეთ, თუ რატომ ვიხსენებთ დედა ღმრთისმშობელს, ან რატომ აღვნიშნავთ საერთოდ საუფლო, საღმრთისმშობლო თუ სხვადასხვა წმიდანთა დღესასწაულებს? ნუთუ მიზეზებს ვეძებთ იმისთვის, რომ დრო გავატაროთ? დღესასწაულები (განსაკუთრებით, საეკლესიო) ამისთვის არ არის დადგენილი; არამედ ამ დროს ხდება გახსენება იმ წმიდანთა ისტორიებისა თუ წმიდა სახარებისეული მოვლენებისა, რომელიც ჩვენ გვაფიქრებს და გვზრდის, გვახსენებს ჩვენს ადგილს სამყაროში, ჩვენს მოწოდებას, დანიშნულებას და გვეხმარება სწორი მიმართულების არჩევასა და შენარჩუნებაში. ეკლესია სწორედ ამისთვის არის წუთისოფელში დაფუძნებული, რომ სიკეთისა და ღმერთის მაძიებელი (მოყვარული) ადამიანები გააერთიანოს ერთ გუმბათს ქვეშ და სწორი მიმართულება მისცეს მათ.
როცა რომელიმე მისამართზე, კონკრეტული დანიშნულების ადგილზე მიდიხარ, თუკი გზა შეგეშლება, მიუხედავად შენი (თუნდაც) გულწრფელი სურვილისა, სასურველ ადგილზე ვერ მიხვალ, აღმოჩნდები სულ სხვაგან და სხვა მხარეს.
- ასეა რწმენის საქმეში; ღმერთისკენ სავალ გზაზე სიფხიზლე გვმართებს მუდმივად, რათა სწორი სულიერი ორიენტაცია შევინარჩუნოთ.
როცა რომელიმე მისამართზე, კონკრეტული დანიშნულების ადგილზე მიდიხარ, თუკი გზა შეგეშლება, მიუხედავად შენი (თუნდაც) გულწრფელი სურვილისა, სასურველ ადგილზე ვერ მიხვალ, აღმოჩნდები სულ სხვაგან და სხვა მხარეს.
- ასეა რწმენის საქმეში; ღმერთისკენ სავალ გზაზე სიფხიზლე გვმართებს მუდმივად, რათა სწორი სულიერი ორიენტაცია შევინარჩუნოთ.
სულიერი ცხოვრების გამოცდილება გვკარნახობს, რომ სავსებით შესაძლოა, პირჯვარსაც იწერდეთ, ღმერთის სახელსაც ახსენებდეთ, პარაკლისებს ესწრებოდეთ, აღსარება-ზიარებასაც არ აკლდებოდეთ, მაგრამ რაოდენ უცნაურიც არ უნდა იყოს, სწორედ ამ დროს შეიძლება აღმოჩნდეთ შორს ღმერთისგან.
როდესაც ვინმე შეგნებულად და გააზრებულად უპირისპირდება ღმერთს, აქ შეიძლება ითქვას, რომ ამ ადამიანმა თავისი არჩევანი გააკეთა და ამით ცხადია კიდეც, თუ ვისთან ან რასთან გვაქვს საქმე;
...მაგრამ მთელი საცოდაობა და ტრაგიზმი იჩენს თავს იქ და მაშინ, როდესაც არასწორ გზაზე აღმოჩნდება ის, ვისაც დაემოწაფე და ვისზედაც მინდობილი ხარ.
როდესაც ვინმე შეგნებულად და გააზრებულად უპირისპირდება ღმერთს, აქ შეიძლება ითქვას, რომ ამ ადამიანმა თავისი არჩევანი გააკეთა და ამით ცხადია კიდეც, თუ ვისთან ან რასთან გვაქვს საქმე;
...მაგრამ მთელი საცოდაობა და ტრაგიზმი იჩენს თავს იქ და მაშინ, როდესაც არასწორ გზაზე აღმოჩნდება ის, ვისაც დაემოწაფე და ვისზედაც მინდობილი ხარ.
სულიერ ურთიერთობებში ნდობა (მინდობა) დიდმნიშვნელოვან ფაქტორს წარმოადგენს, თუმცა ეს არ ნიშნავს იმას, რომ შენ უარი უნდა თქვა იმ თვისებებზე, რაც პიროვნებად აყალიბებს ადამიანს; არა და არა! ადამიანს პიროვნებად აქცევს საკუთარი თავის გააზრება ღმერთთან და სამყაროსთან მიმართებაში, და აქ აზროვნება ისევე გჭირდება, როგორც ფილტვებს - ჰაერი? კარგად უნდა იცნობდე და მუდმივად უნდა განისწავლებოდე მართლმადიდებლური რწმენის საფუძვლებში, და იწვრთნებოდე სულიერ ცხოვრებაში.
ეკლესია სწორედ იმისთვის არის, რომ დაგეხმაროს სულიერი ორიენტირების სწორად შერჩევასა და შენარჩუნებაში. ამისთვის დააფუძნა ღმერთმა თავისი ეკლესია. ადამიანი კი არ გააჩინა ეკლესიისთვის, ეკლესია დააფუძნა ადამიანებისთვის და სამღვდელოება დაუდგინა მას; ეს პროცესი იმგვარ დინამიკაში მიმდინარეობს, რომ თვით სჯულის მოძღვრებს და მასწავლებლებს გვჭირდება მუდმივი ჩართულობა უწყვეტი განათლების პროცესში, რათა განვისწავლებოდეთ და დანიშნულების ადგილამდე შეუცდომლად გიწინამძღვროთ თქვენ, ჩვენს ძვირფას სამწყსოს.
შესაბამისად, ვცდილობთ, რომ საფუძვლიანად შევისწავლოთ ის გზები, რომლითაც ზეციური მოდასენი სასუფევლის კარამდე მივიდნენ; მნიშვნელოვანია ვიკითხოთ, თუ რამ შეაძლებინა ამ ადამიანებს წუთისოფელზე გაემარჯვათ. ცხონება ხომ სხვა არაფერია, თუ არა ამ სოფელზე გამარჯვება. სოფელი ყოველთვის ცდილობს დაგამარცხოს, ჩაგყლაპოს, ჩაგძიროს სოფლიურ საზრუნავ-საფიქრალში და დაგავიწყოს ღმერთიც, ადამიანიც და საკუთარი თავიც. ეს არის ის მთავარი საფრთხე, რაც თითქმის ყოველ ნაბიჯზეა ჩასაფრებული.
წუთისოფელში ეკლესიის უმთავრესი მისიაა - მუდამ დაამოწმებდეს ღმერთის არსებობის შესახებ, შეახსენებდეს სამყაროს ღმერთის ახალი აღთქმის შესახებ და მოუწოდებდეს ადამიანებს გადარჩენისკენ. ამასთან ერთად მას აქვს დროში განსახორციელებელი კონკრეტული როლი, და ეს მდგომარეობს იმაში, რომ ყველა ეპოქაში, ყველა დროში ყურადღებას მიაპყრობდეს მოცემული დროისთვის დამახასიათებელ სხვადასხვა სახის საფრთხეებს, გამოწვევებს, სირთულეებს, პრობლემებს და ადამიანებს ასწავლოს მათზე რეაგირება, თუ როგორ დაუპირისპირდნენ და პასუხი გასცენ ამ საფრთხეებს, ან როგორ გამოეხმაურონ თანამედროვეობის გამოწვევებს. ეს არის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ფუნქცია (როლი) ეკლესიისა.
ადგილობრივი ეკლესიის მისია და როლი არაფრით განსხვავდება იმისგან, რის შესახებაც ზემოთ ვისაუბრეთ და რაც საყოველთაოდ გააჩნია ქრისტეს ეკლესიას; თუმცა, ამ ყველაფრის იქით, მას (საქართველოს ადგილობრივ ეკლესიას) აქვს კიდევ დამატებითი პასუხისმგებლობები იმ ერის წინაშე, რომლის წიაღშიც ახორციელებს თავის უზენაეს მისიას;
• ეს არის ზრუნვა სწორი სულიერი ორიენტირების შენარჩუნებისთვის და როგორც შუქურა ეხმარება ზღვაში მყოფ ადამიანს, რომ გზა გაიკვლიოს უკუნ სიბნელესა და საშინელ უამინდობაში, ასევე ეკლესიამაც, ნებისმიერ დროსა და ვითარებაში, ერთგვარი შუქურის როლი უნდა იტვირთოს სულიერი ცხოვრებისთვის მნიშვნელოვან საკითხებსა და მიმართულებებში.
• საქართველოს ეკლესიის საზრუნავი ასევე მდგომარეობს იმაში, რომ დაეხმაროს თავის სულიერ შვილებს იდენტობის შენარჩუნებაში, რათა არ დაჰკარგონ თავისი ეროვნული სახე. ქართველობა ხომ თავისი თვითმყოფადობით, კულტურით, ტრადიციებით, ამ მრავალფეროვანი სამყაროს მშვენიერებას და სილამაზეს ქმნის; ყოველივე ეს ადამიანებს უნარჩუნებს ცოცხალ კავშირს საკუთარ ფესვებთან.
• ჩვენს სინამდვილეში ეკლესია ასევე წარმოადგენს საზოგადოების ზნეობის განმაპირობებელ ფაქტორს, რაც ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია რწმენისეული სიღრმეების ჭვრეტისა და გადარჩენის საქმეში, რადგან ადამიანის ზნეობრივ სახეში ვლინდება რეალურად, თუ ვის ემსახურება და ვის ბაძავს იგი - ღმერთს თუ ეშმაკს? ეშმაკი არის ტყუილის, გარყვნილებისა და ყოველგვარი უკეთურების მამა. ღმერთი კი არის წყარო სიკეთის, სიყვარულისა და მშვენიერებისა.
• და ბოლოს: განსაკუთრებულია საქართველოს ადგილობრივი ეკლესიის როლი (წარსულშიც და მით უფრო ჩვენს დროში) ქართული სახელმწიფოებრიობის შენარჩუნებისა და განამტკიცების საქმეში. ეს იმდენად არის მნიშვნელოვანი, რამდენადაც ერის კეთილდღეობა, განვითარება, იდენტობის შენარჩუნება და ყველაფერი, რაც ზემოთ ითქვა, ერთად არის თავმოყრილი ქართული სახელმწიფოებრიობის იდეასა და მის განხორციელებაში.
• ეს არის ზრუნვა სწორი სულიერი ორიენტირების შენარჩუნებისთვის და როგორც შუქურა ეხმარება ზღვაში მყოფ ადამიანს, რომ გზა გაიკვლიოს უკუნ სიბნელესა და საშინელ უამინდობაში, ასევე ეკლესიამაც, ნებისმიერ დროსა და ვითარებაში, ერთგვარი შუქურის როლი უნდა იტვირთოს სულიერი ცხოვრებისთვის მნიშვნელოვან საკითხებსა და მიმართულებებში.
• საქართველოს ეკლესიის საზრუნავი ასევე მდგომარეობს იმაში, რომ დაეხმაროს თავის სულიერ შვილებს იდენტობის შენარჩუნებაში, რათა არ დაჰკარგონ თავისი ეროვნული სახე. ქართველობა ხომ თავისი თვითმყოფადობით, კულტურით, ტრადიციებით, ამ მრავალფეროვანი სამყაროს მშვენიერებას და სილამაზეს ქმნის; ყოველივე ეს ადამიანებს უნარჩუნებს ცოცხალ კავშირს საკუთარ ფესვებთან.
• ჩვენს სინამდვილეში ეკლესია ასევე წარმოადგენს საზოგადოების ზნეობის განმაპირობებელ ფაქტორს, რაც ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია რწმენისეული სიღრმეების ჭვრეტისა და გადარჩენის საქმეში, რადგან ადამიანის ზნეობრივ სახეში ვლინდება რეალურად, თუ ვის ემსახურება და ვის ბაძავს იგი - ღმერთს თუ ეშმაკს? ეშმაკი არის ტყუილის, გარყვნილებისა და ყოველგვარი უკეთურების მამა. ღმერთი კი არის წყარო სიკეთის, სიყვარულისა და მშვენიერებისა.
• და ბოლოს: განსაკუთრებულია საქართველოს ადგილობრივი ეკლესიის როლი (წარსულშიც და მით უფრო ჩვენს დროში) ქართული სახელმწიფოებრიობის შენარჩუნებისა და განამტკიცების საქმეში. ეს იმდენად არის მნიშვნელოვანი, რამდენადაც ერის კეთილდღეობა, განვითარება, იდენტობის შენარჩუნება და ყველაფერი, რაც ზემოთ ითქვა, ერთად არის თავმოყრილი ქართული სახელმწიფოებრიობის იდეასა და მის განხორციელებაში.
აქედან გამომდინარე, საქართველოს ეკლესიას აქვს მუდმივი ვალდებულება, ახორციელებდეს მკაფიო სოციალურ პოლიტიკასა და პროგრამებს, და თავის საქმიანობას წარმართავდეს საიმისოდ, რომ ერი განვითარდეს მისი საჭიროებიდან გამომდინარე ყველა იმ მიმართულებით, რაც მას გააძლიერებს და უფრო მყარად დააყენებს ფეხზე, როგორც სულიერად, ასევე ფიზიკურად.
რა არის საჭირო საიმისოდ, რომ ყოველივე ეს წარმატებით ხორციელდებოდეს ეკლესიის მიერ?
ამისთვის მას სჭირდება საზოგადოების მხრიდან ნდობა (განსაკუთრებით საკუთარ მრევლში).
ერთი შეხედვით, ასეთი ნდობა არსებობს, და დროდადრო რეიტინგებიც კი ქვეყნდება ხოლმე, მაგრამ ყოველგვარ სოციოლოგიურ კვლევაზე უფრო უკეთ და ზედმიწევნით ვგრძნობთ ამას ეკლესიაში, ყოველდღიური ცხოვრების პირობებში. სწორედ ამ გადასახედიდან გეტყვით, რომ ბოლო პერიოდში ჩვენ ისეთი პროცესების მომსწრე ვხდებით, რაც ერთგვარად სიმპტომატურია და, სამწუხაროდ, გვაფიქრებინებს, რომ ეკლესიაში თუ ეკლესიის მიმართ რაღაც იმდაგვარმა პრობლემებმა იჩინა თავი, რაც უარყოფით ასახვას ჰპოვებს ეკლესიის მიმართ ნდობის საკითხში; ბუნებრივია ჩვენ გვაწუხებს ეს მდგომარეობა და გვაფიქრებს ამის სავარაუდო მიზეზები?
ერთი შეხედვით, ასეთი ნდობა არსებობს, და დროდადრო რეიტინგებიც კი ქვეყნდება ხოლმე, მაგრამ ყოველგვარ სოციოლოგიურ კვლევაზე უფრო უკეთ და ზედმიწევნით ვგრძნობთ ამას ეკლესიაში, ყოველდღიური ცხოვრების პირობებში. სწორედ ამ გადასახედიდან გეტყვით, რომ ბოლო პერიოდში ჩვენ ისეთი პროცესების მომსწრე ვხდებით, რაც ერთგვარად სიმპტომატურია და, სამწუხაროდ, გვაფიქრებინებს, რომ ეკლესიაში თუ ეკლესიის მიმართ რაღაც იმდაგვარმა პრობლემებმა იჩინა თავი, რაც უარყოფით ასახვას ჰპოვებს ეკლესიის მიმართ ნდობის საკითხში; ბუნებრივია ჩვენ გვაწუხებს ეს მდგომარეობა და გვაფიქრებს ამის სავარაუდო მიზეზები?
ერთი მხრივ შეიძლება ვიფიქროთ, რომ შესაძლოა ეკლესიას ებრძვიან? ალბათ, უამისობა ნამდვილად არ არის, მაგრამ ეს ხომ არახალია და ასეთი ბრძოლები ეკლესიას არა თუ ასუსტებდა, არამედ აძლიერებდა კიდეც. ისტორიულად ცნობილია, რომ ეკლესია სწორედ მაშინ ძლიერდებოდა, როცა მას ებრძოდნენ; ამას ადასტურებს მისი მრავალსაუკუნოვანი ისტორია.
მაშ, რაშია საქმე? თვით ჩვენს წიაღში ხომ არ არის საძებარი ამის მიზეზი?
ვფიქრობთ, რომ არც ეს არის გამოსარიცხი და მეტად ჩაღრმავება გვმართებს ალბათ, რადგან საკითხი ბევრად ღრმაა, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს; ამის შესახებ, ალბათ უმჯობესია, ჩვენ ვისაუბროთ ამ დიდი ერთობის, სულიერი ოჯახის ცოცხალმა (აქტიურმა) წევრებმა (გულშემატკივრის პოზიციებიდან), ვიდრე „გარედან“ გვიკიჟინონ ამის შესახებ.
საზოგადოების თვალში ეკლესიის ავტორიტეტს უნდა განაპირობებდეს ნდობა მთელი ეკლესიისა და მისი სასულიერო იერარქიისადმი ერთიანობაში; წინააღმდეგ შემთხვევაში, თვით ეკლესია დგება დიდი საფრთხის წინაშე და ეკლესიისა და საზოგადოების ურთიერთობების სამომავლო პროგნოზები კარგს არაფერს გვიქადის. ეკლესიისადმი საზოგადოების ნდობის შენარჩუნებას და მისი ზრდის ტენდენციებს განაპირობებს და აუცილებად სჭირდება მეტი გახსნილობა, გულწრფელი, გულახდილი ურთიერთობა და რაც შეიძლება მეტი და ეფექტური კომუნიკაცია სამწყსოსთან. ალტერნატივა არ აქვს გულწრფელ, გახსნილ ურთიერთობებს და ფართო კომუნიკაციას ჩვენსა და თქვენს შორის, ერსა და ბერს შორის, ეკლესიასა და საზოგადოებას შორის.
საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის სამომავლო პერსპექტივაში უმნიშვნელოვანეს ამოცანას წარმოადგენს ეკლესიის ერთიანობის, მისი მთლიანობის შენარჩუნება და მისი კიდევ უფრო მეტად განმტკიცება. ჩვენ ვხედავთ, რომ სხვადასხვა დროს ადგილობრივ მართლმადიდებლურ ეკლესიებში გაჩნდა სქიზმები, შიდა განყოფანი, რაც მკურნალობას თითქმის არ ექვემდებარება ან უზომოდ ხანგრძლივი დრო სჭირდება. ასეთი გაყოფანი კი იწვევს ეკლესიისა და ერის დასუსტებას. ჩვენ მცირერიცხოვანი ერი ვართ და ჩვენი განვითარება და კეთილდღეობა წარმოუდგენელია ჩვენს შორის ურთიერთნდობის, ურთიერთპატივისცემის, ურთიერთმხარდაჭერისა და ურთიერთხელშეწყობის გარეშე. თუ ეს ვერ მოვახერხეთ, მაშინ ვერც ქართული სახელმწიფოებრიობა იქნება უზრუნველყოფილი.
დღევანდელ დღეს დედა ღმრთისმშობელს შევთხოვთ, რომ მოგვანიჭოს სულიერი ძალა, რათა ვაჯობოთ საკუთარ თავს. ჩვენ გვიჭირს ხოლმე საკუთარი შეცდომის, ცოდვის, სისუსტის თუ სხვადასხვა პრობლემების აღიარება; მათი დაფარვის მცდელობისას კი უფრო და უფრო ვეფლობით ჭაობში, ან სხვანაირად თუ ვიტყვით, უფრო ინტენსიურად მივექანებით სულიერების დაღმართზე.
ღმერთმა დაგვილოცოს სულიწმიდის მადლში მშობელი დედა ეკლესია!
ღმერთმა დაგვილოცოს სულიერი ერთობა!
ღმერთმა დაგვილოცოს ჩვენი სამშობლო, ის გარემო, ის წიაღი, რომელიც არაფერზე გაიცვლება!
არ არსებობს სამყაროში ისეთი რამ, რაზედაც ადამიანმა შეიძლება სამშობლო გაცვალოს!
ღმერთმა დაგვილოცოს სულიერი ერთობა!
ღმერთმა დაგვილოცოს ჩვენი სამშობლო, ის გარემო, ის წიაღი, რომელიც არაფერზე გაიცვლება!
არ არსებობს სამყაროში ისეთი რამ, რაზედაც ადამიანმა შეიძლება სამშობლო გაცვალოს!
და ბოლოს! აი, ჩვენგან მარცხნივ ღმრთისმშობლის ხატია დაბრძანებული და მის წინ დგას კანდელი, რომელიც ჩვენ ორიოდე წლის წინ დავდგით, დავანთეთ იმ ისტორიიდან გამომდინარე, რომელიც აწ უკვე წმინდანად კანონიზირებულ ეპისკოპოს ალექსანდრე ოქროპირიძეს უკავშირდება, რომელმაც სამეგრელოში იმოგზაურა და აქ, ხობის მონასტერში მოსულმა, თაყვანი სცა ყოვლადწმიდა ღმრთისმშობლის კვართს, რომელიც აქ იყო დაცული და დაბრძანებული. მაშინ მან აქ დაანთო კანდელი და გამოთქვა სურვილი, რომ ეს კანდელი ჩაუქრობლად ყოფილიყო ანთებული, და სათანადო შესაწირიც გაიღო საიმისოდ, რომ არ მოკლებოდა ზეთი იმ ჭურჭელს, რომელშიც კანდელი ენთო. ეს ჩვენთვის ტკივილნარევი ისტორიაა, რადგან ბევრი რამ, რაც ეკლესიებში და მონასტრებში იყო დაცული, დღეს უკვე მუზეუმებშია დავანებული.
ეს ტკივილნარევი ისტორია დღეს ორმაგად გვახსენებს თავს. ხშირად აღფრთოვანებით ვსაუბრობთ დიდ სულიერებაზე და ის კი ვერ მოგვიხერხებია, რომ ერთმანეთს სიხარული გავუნაწილოთ. აი, უკვე ვინ დათვლის, მერამდენე მარიამობა მოდის საბჭოური მემკვიდრეობის უარყოფის შემდეგ და ყოველთვის გულნაკლული ვრჩებით იმის გამო, რომ ვერა და ვერ მოხერხდა, ხობის მონასტერში, მარიამობის დღესასწაულზე, ძველი ტრადიციის თანახმად და პატივსაცემად ერთი დღით მობრძანდეს ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის კვართი. თუნდაც იმ დიდი ისტორიის პატივსაცემად, რომელიც დაკავშირებულია ამ წმიდა რელიქვიის საქართველოში მობრძანებიდან ვიდრე მუზეუმში გადაბრძანებამდე პერიოდთან. სამწუხაროდ ვხედავთ პასიურობას საპატრიარქოს იმ სამსახურის მხრიდან, რომელსაც წმიდა სინოდის მიერ აქვს დავალებული ამ და მსგავს საკითხებზე ზრუნვა. გპირდებით, რომ მცდელობას არ დავაკლებთ ამ საკითხის დარეგულირებას. ასევე იმედს გამოვთქვამთ, რომ თავის მხრივ, საქართველოს საპატრიარქო (ამ საკითხთან დაკავშირებით) არ შემოიფარგლება მხოლოდ ფორმალური განცხადებით, და ყველაფერს იღონებს, რომ ერთი მხარის შვილებს შორის რეალურად იზეიმოს ურთიერთ სიყვარულმა, რაც ხელს შეუწყობს საქართველოს ეკლესიის შვილებს შორის სულიერი ძმობის განმტკიცებას.
შეგეწიოთ დედა ღმრთისმშობლის ლოცვა და კურთხევა!
შეგეწიოთ მაღალი ღმერთის მამობრივი მზრუნველობა!
გახსოვდეთ, ჩვენი პატრონი, ჩვენი მხსნელი ღმერთია!სხვა პატრონი ჩვენ არ გვყავს.
შეგეწიოთ მაღალი ღმერთის მამობრივი მზრუნველობა!
გახსოვდეთ, ჩვენი პატრონი, ჩვენი მხსნელი ღმერთია!სხვა პატრონი ჩვენ არ გვყავს.
ყოვლადწმიდა ღმერთის კურთხევა, წყალობა, შემწეობა არ მოგკლებოდეთ თქვენ და სრულიად საქართველოს.
დაე, დედა ღმრთისმშობლის კურთხევა მარადჟამს იყოს ამ მონასტერსა ზედა, სადაც განსაკუთრებით გრძნობს ადამიანი საღმრთო მადლს; იმ ლოცვის მადლს, იმ ცრემლებს გრძნობ, რომელიც საუკუნეთა განმავლობაში მრავალი დაღვრილა აქ ლოცვა-ვედრებაში!
კიდევ ერთხელ გილოცავთ მარიამობას, მრავალს დაესწარით, მრავალსა წელსა, მრავალჟამიერ!
ჩვენთან არს ღმერთი!
ჩვენთან არს ღმერთი!
გრიგოლი
ფოთისა და ხობის მიტროპოლიტი!
მარიამობა, 28.08.2018.
ფოთისა და ხობის მიტროპოლიტი!
მარიამობა, 28.08.2018.
